Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR)

Per 1 juli 2021 treed de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) in werking. Deze wet moet de professionalisering van het bestuur en toezicht van verenigingen, stichtingen en coöperaties verbeteren.

Aanleiding van de wet zijn de verduidelijking van regels voor bestuur en toezicht van verenigingen, stichtingen en coöperaties om beter aan te sluiten bij de regels voor een NV en BV. Door de wet wil men wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, zelfverrijking, misbruik van posities en andere ongewenste activiteiten voorkomen die stichtingen, verenigingen en coöperaties kunnen schaden.

Intentie van de wet

Met deze wet komt er voor verenigingen, stichtingen en coöperaties meer duidelijkheid over:

·        de uitgangspunten die bestuurders en commissarissen bij de vervulling van hun taak in acht moeten nemen,
·        de positie van bestuurders en commissarissen met een tegenstrijdig belang en,
·        de regels over hoofdelijke aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen ook bij faillissement. En, wordt de regeling voor ontslag van een stichtingsbestuurder door de rechter verduidelijkt.

Het kan zijn dat hiervoor statuten gewijzigd moeten worden, maar het is net zo belangrijk dat bestuurders geïnformeerd worden over, en op de hoogte zijn van, de gewenste professionalisering.  De verplichtingen van de nieuwe wet zijn geen diskwalificatie van de huidige gang van zaken, maar een aansporing om toekomstige problemen tegen te gaan. De wet biedt tevens de mogelijkheid om bij verenigingen en stichtingen een raad van commissarissen aan te stellen.

Tijdspad

Voor elke vereniging, stichting en coöperatie is het belangrijk om uit te zoeken aan welke voorwaarden er voldaan moet worden en hoe deze gerealiseerd moeten worden.  

In de wet staat dat u bij de eerstvolgende keer dat de statuten worden gewijzigd, nadat de WBTR per 1 juli 2021 is ingegaan, de statuten moet aanpassen aan de WBTR.

De wet en kleinschalige aanbieders

1.      In de WTBR is een regeling opgenomen over de aansprakelijkheid van bestuursleden en commissarissen van Stichtingen en Verenigingen. Deze bepaalt dat het kennelijk onbehoorlijk bestuur (of toezicht) onweerlegbaar vaststaat, wanneer het bestuur niet heeft voldaan aan de administratieplicht of wanneer de jaarrekening niet tijdig is gepubliceerd. In geval van faillissement is elke bestuurder (of commissaris) jegens de boedel hoofdelijk aansprakelijk voor het boedeltekort. Ook wordt dan vermoed (weerlegbaar) dat de onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak is van het faillissement. Deze wetswijziging onderstreept het belang van naleving van de in de statuten en het huishoudelijk reglement vastgelegde regelingen voor de financiële administratie. Dit geldt ook voor het toezicht daarop. Daarnaast is het een goed moment na te gaan welke dekking de aansprakelijkheidsverzekering biedt.

2.      De wet bepaalt dat een bestuurder of commissaris niet deelneemt aan de beraadslaging en besluitvorming als deze daarbij een direct of indirect persoonlijk belang heeft, dat tegenstrijdig is met het belang van de vereniging/ stichting en de daaraan verbonden onderneming of organisatie. Voor leden die hun organisatie conform de Governance code hebben ingericht, is deze regel niet nieuw. Zij zullen in hun statuten en hun reglement een bepaling van gelijke strekking hebben opgenomen als ook een regeling voor de gevolgen voor de besluitvorming. Nieuw is nu dat het besluit van het bestuur bij een belangenverstrengeling vernietigbaar is. Als e.e.a. nog niet is vastgelegd in de statuten of een reglement, is het aan te raden (dus niet wettelijk verplicht) om dit alsnog te doen, mede vanwege de gevolgen: de vernietigbaarheid van het besluit.  

Samenwerking met IVBB

Het Instituut voor Verenigingen, Branches en Beroepen (IVBB) is initiatiefnemer voor het samenbrengen van kennis van verschillende organisaties. Zij hebben een website opgezet met daarop een online tool, een stappenplan, dat u kunt doorlopen om te controleren of uw vereniging of stichting voldoet aan de nieuwe wet. Het WBTR-stappenplan leidt u langs alle eisen van de WBTR  en geeft aan hoe u het beste aan de wet kunt voldoen. Zorgaanbieders die aangesloten zijn bij BVKZ krijgen 50% korting bij gebruik van dit stappenplan. Met het WBTR-programma bespaart u op uitzoekwerk en juridisch kosten. Door gebruik te maken van de kortingscode op de site krijgt u direct toegang tot het stappenplan. U betaalt €120 p/j. Lees meer op Deelnemen – WBTR-programma

Ons advies is intern te bepalen of deze aanbieding interessant is voor uw vereniging of stichting. BVKZ is voornemens een webinar te organiseren om inhoudelijk een toelichting te geven en ook voor u om te bepalen of een WBTR abonnement interessant is.