Helder-beschermd wonen
Helder-beschermd wonen helpt bewoners hoop te hervinden: ‘Door te doen en te ervaren, zetten ze stappen’.
Van het creëren van je droomorganisatie naar een organisatie waarin bewoners durven dromen. Dertigers Annemarie Vromans en Kim Verberk leerden elkaar tijdens hun studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening kennen. Toen ze dezelfde droomorganisatie omschreven, werd het zaadje geplant voor wat nu Helder-beschermd wonen is.
Een kleinschalige woonvoorziening voor volwassenen met psychiatrische en psychische problemen, die gemotiveerd worden om hun dagen zinvol in te vullen en om hun dromen achterna te gaan. Een plek waar bewoners de kans krijgen stabiliteit te vinden en hun zelfredzaamheid en levensgeluk te vergroten. Waar iedereen zichzelf mag zijn en daardoor tot rust komt. Een plek die niet voelt als instelling, maar als warme thuishaven.
Dit moet de omschreven droomorganisatie van Annemarie en Kim zo’n beetje zijn geweest. Hun paden kruisten elkaar wederom in 2013, toen ze bij dezelfde werkgever werkten. Het beeld van de droomorganisatie zoals ze die eerder voor ogen hadden kwam steeds vaker naar boven tijdens hun gesprekken. Ze besloten er vol voor te gaan. Annemarie: “In het begin draaiden we met z’n tweeën de volledige 24-uurszorg. Helder was ons tweede thuis. We hadden een duidelijk doel voor ogen en wilden onze droom per se uit laten komen.”
Handleiding ontrafelen
Ze kozen voor de naam Helder-beschermd wonen en vonden een geschikt pand in het Noord-Limburgse Mook. Kim en Annemarie richtten zich van begin af aan, de eerste bewoner kwam in mei 2018, op mensen met een psychiatrisch of psychisch probleem. “Ik vind het prachtig om met het team de bewoners te ondersteunen in het maken van stappen en hun groei te zien. Ik houd van het complexe en onvoorspelbare dat dit werk af en toe met zich meebrengt. Het is interessant om iemands gedrag te analyseren en diens handleiding te ontrafelen. Om samen uit te gaan proberen, al doende te leren in plaats van enkel gesprekken te voeren over hoe het met je gaat en waar je gedrag vandaan komt. Juist door te doen en te ervaren, zetten bewoners stappen”, vertelt Annemarie.
Zeven jaar na het begin zitten beide locaties van Helder vol, met zeventien mensen. Bewoners met bijvoorbeeld angst-, dwang- of persoonlijkheidsproblematiek, met autisme, psychosegevoeligheid of een depressie, die tenminste 21 jaar oud zijn. Voor Helder-beschermd wonen staat de groepsdynamiek op 1. “Als je bovenaan de wachtlijst staat, kom je niet automatisch als eerstvolgende aan de beurt. We kijken wie het best binnen de groep past. Dat werkt tot nu toe erg goed: de bewoners zijn heel lief en respectvol naar elkaar.”
Theatervoorstelling
Als iemand bij Helder komt wonen stelt de persoonlijk begeleider een plan met hem of haar op. In dat plan staan de persoonlijke doelen en wat de daginvulling gaat zijn. Annemarie: “We hebben zelf een dagbestedingslocatie, die heet Helder Ontmoet. Dat is een ontmoetingsruimte waar deelnemers onder andere creatieve activiteiten kunnen doen. Daarnaast gaan er bewoners naar een manege en komt wekelijks de Beweegbus, een soort personal training. Ook hebben sommigen een dagbesteding extern of een betaalde baan.”
Soms komen bewoners zelf met een initiatief en dan wordt de kracht van de organisatie goed zichtbaar. “Zo wilde iemand een theatervoorstelling maken. Dan kun je denken: dat gaat niet. Maar wij denken juist graag in mogelijkheden. Welke stappen moet je zetten?” Uiteindelijk is het die bewoner gelukt. “De tweede voorstelling is op komst. Daarnaast woont ze nu zelfstandig met haar partner en hebben ze een kindje gekregen.”
Huiselijk met fasesysteem
Helder heeft momenteel nog twee locaties. “We hebben zelf een fasesysteem gecreëerd, waarin locatie één ook fase één is. Daar richten we ons op het groepswonen en krijgen mensen meer ondersteuning. In locatie twee ga je een stap verder richting zelfstandigheid. De locaties staan naast elkaar, waardoor mensen letterlijk zien waar ze naartoe werken.” De derde locatie en fase zijn op komst. Daar is plaats voor twaalf bewoners. Zij kunnen uiteindelijk uitstromen naar ambulant wonen.
Om de huiselijke en motiverende sfeer te behouden, zijn Annemarie en Kim kritisch in de werving van nieuwe medewerkers. De allereerste collega was huishond Billy. Inmiddels hebben ze een team van acht professionals. “Helder moet een plek zijn die je aanspreekt. Onze kracht is het creëren van een huiselijke sfeer. We staan naast de bewoners, zijn er voor hen en accepteren hen zoals ze zijn. We zijn kleinschalig en je kunt geconfronteerd worden met jezelf. Bewoners verlangen van jou dat je jezelf volledig te laten zien, zodat je voorspelbaar en veilig bent.”
Het team stuurt de bewoners aan, motiveert hen, houdt oog op de dag structuur en gaat mee naar afspraken bij bijvoorbeeld de huisarts. Ook kijken de medewerkers regelmatig: wordt er nog aan de doelen gewerkt? Zijn die nog passend?
Alles op orde
Annemarie haalt voldoening uit grote en kleine successen. “Als ik een medewerker over Helder hoor praten en denk: jij snapt echt hoe wij het voor ogen hebben. Of een bewoner die hier binnenkomt, bij wie we onze twijfels hadden, maar die zich heel positief ontwikkelt. Zo hadden wij een vrouw die overal tegenaan schopte en continu heel boos door het huis liep. Zij woont inmiddels zelfstandig en heeft alles dik in orde. Dat vind ik het allermooiste wat er is.”
Mensen weer een toekomst geven, daar gaat het om. “Sommigen hebben de hoop deels verloren. Dat wij hen kunnen ondersteunen in het terugvinden van de hoop en het creëren van een nieuw perspectief is ontzettend waardevol.”